خون شناسی
گلبولهای قرمز شسته شده چیست؟
توصیف :
- گلبولهای قرمز با سالین استریل و با کمک ماشینهای ویژه ای شسته می شوند. گلبولهای قرمز شسته شده در سالین استریل و معمولاً با هماتوکریت ۸۰ ـ ۷۰% و حجم تقریبی ۱۸۰ml شناور می مانند. سالین حدود ۹۸% از پلاسما را از سلولهای خونی می شوید و فقط مقدار اندکی از پلاسما باقی می ماند، تعداد لکوسیت ها را کاهش می دهد و پلاکت ها و باقیمانده های سلولی را نیز جدا می کند. شستشو با سالین در هر زمانی از عمر یک واحد خون می تواند انجام شود، ولی چون این شستشو در یک سیستم باز صورت می گیرد، گلبولهای قرمز باقیمانده فقط به مدت ۲۴ ساعت در دمای۱-۶ درجه قابل نگهداری هستند.
موارد مصرف :
- هدف اصلی شستشوی گلبولهای قرمز، جداسازی پروتئین های پلاسمایی (علت اکثر واکنشهای آلرژیک) می باشد، اگر چه تعدادی از لکوسیت ها (علت اکثر واکنش های تب دار) و پلاکت ها نیز جدا می گردند. به صورت تئوری اجزاء کمپلمان که ممکن است باعث لیز گلبولهای قرمز حساس به کمپلمان در فرد بیمار شوند، توسط شستشو از گلبول قرمز جدا می گردند. کاربرد بالینی عمده گلبولهای قرمز شسته شده جلوگیری از واکنش های شدید آلرژیک ناشی از انتقال پلاسما است که با واسطه آنتی بادیهای گیرنده عمدتاً IgE نسبت به پروتئین های پلاسمایی اهداء کننده صورت می گیرند. و در صورتی که این واکنش ها، حتی با تجویز آنتی هیستامین، راجعه و شدید باشند، از گلبول قرمز شسته شده استفاده می گردد.
موارد منع مصرف و ا حتیاط :
- نگهداری گلبولهای قرمز شسته شده به علت خطر آلودگی باکتریایی، بیش از ۲۴ ساعت مجاز نمی باشد. شستشو با سالین باعث از بین رفتن ۲۰-۱۰% از گلبولهای قرمز متراکم می گردد. خطرات تزریق گلبول قرمز شسته شده مشابه خطراتی است که در مبحث گلبول قرمز عنوان شد. گلبولهای قرمز شسته شده قادر به انتقال هپاتیت و سایر بیماریهای عفونی هستند. و چون حاوی لکوسیت های زنده هستند از GVHD ناشی از تزریق خون و یا عفونت سیتومگال جلوگیری نمی کنند.
میزان و نحوه تجویز :
- تمامی واحدها باید از طریق فیلتر خونی تزریق شوند. چون هر واحد گلبول قرمز شسته شده حاوی مقادیر کمتری RBC نسبت به گلبول قرمز متراکم می باشد، بیمارانی که به صورت مزمن گلبول قرمز شسته شده دریافت می دارند، در دراز مدت نیاز به تزریق واحدهای بیشتری دارند تا به هماتوکریت موردنظر برسند.