استئوکلسین یک پروتئین وابسته به ویتامین K است که به عنوان یکی از رایجترین پروتئینهایی غیرکلاژنی استخوان میباشد و استئوکلسین ممکن است بیش از ۳% کل پروتئین استخوان را شامل شود و دارای سه ریشه اسید آمینه گاما کربوکسی گلوتامیک اسید (GLA) می باشد.
بنابراین به عنوان پروتئین GLA استخوان (BGP) شناخته میشود. این پروتئین تنها در بافت استخوان و توسط استئوبلاست تولید میگردد. به نظر میرسد که در معدنی شدن استخوان نقش دارد و تحت تأثیرهورمونهای تنظیمکننده کلسیم از قبیل کلسی تونین، هورمون پاراتیروئید و ویتامین D است. با توجه به اینکه سطح استئوکلسین به طور مستقیم باز گردشی استخوان را منعکس میکند مینماید، اندازهگیری آن شدیداً با وضعیت واقعی متابولیسم استخوان در بیمار ارتباط دارد .
در حالیکه اندازه گیری آلکالن فسفاتاز و هیدروکسی پرولین به طور وسیعی به عنوان مارکرهای بیوشیمیایی متابولیسم استخوان به کار می روند، محدودیت های مهمی در مورد سودمندی این مارکرها برای بیماری استخوان وجود دارد. به طور کلی استئوکلسین با آلکالن فسفاتاز مرتبط است. هرچند به دلیل اینکه آلکالن فسفاتاز توسط سایر نواحی (از قبیل دستگاه گوارش، جفت و تومورها) نیز تولید میشود، مارک اختصاصی برای باز گردش استخوان محسوب نمیگردد.
سطوح افزایش یافته استئوکلسین در بیماریهای استخوانی که با افزایش باز گردش استخوان شناخته میشوند، مشاهده میشود. در بیماریهای پاژه، کانسرهای متاستاز دهنده، هایپرپاراتیروئیدیسم اولیه و استئودیستروفی کلیوی غلظت استئوکلسین افزایش مییابد.
استئوکلسین این مزیت را دارد که شاخص اختصاصی بیماریهای استخوانی است. سطوح استئوکلسین میتواند به عنوان شاخص جفت ارزیابی و مدیریت درمان بیماری به کار رود.
